MUUNGWANA BLOG

Nahodha wa Aston Villa Jack Grealish, 24, atapewa mkataba mpya wa pauni 100,000 wiki moja baada ya Manchester United kuonesha haina nia ya kutaka kumsajili. (Sun)

Manchester City bado haijawasiliana na Barcelona kuhusu beki wa kulia Sergi Roberto, licha ya kuhusishwa kwa kiasi kikuwa na mchezaji wa kimataifa wa Uhispania, 28, na haina mpango huo. (Manchester Evening News)

Mabingwa wa Ligi ya Premier Liverpool inakaribia kumaliza mkataba wa pauni milioni 9 kwa mlinzi wa Aissa Mandi wa Real Betis na Algeria, 28. (Bein Sports via Daily Mail)

The Reds pia inajitayarisha kwa dau la pauni milioni 10 kwa beki wa kushoto wa Norwich na Ireland Kaskazini Jamal Lewis, 22, wakati inatafuta nani wa kuvaa viatu vya Andy Robertson. (Daily Mirror)

Kiungo wa kati wa Southampton raia wa Denmark Pierre-Emile Hojbjerg, 24, amepangiwa kujiunga na Tottenham kwa pauni milioni 15, huku beki wa Uingereza Kyle Walker-Peters, 23, akipata mkataba wa kudumu wa pauni milioni 12. (Telegraph)

Liverpool, Crystal Palace na Wolves wameonesha nia ya kumsajili winga wa Senegal, 22, Ismaila Sarr kutoka Watford iliyoshushwa daraja. (Watford Observer)

Leicester City wamefanya mazungumzo na Barcelona kuuliza ikiwa inaweza kumchukua mshambuliaji wa Ureno, 20, Francisco Trincao kwa misimu miwili ya mkopo, ikiwemo wajibu wa kumnunua kwa pauni milioni 45 (€50m) mwisho wa msimu. (Guardian)

Everton haitamsajili somo wake Everton kwa kuwa mshambuliaji huyo, 24, wa Brazil ameonekana kuwa tayari kujiunga na Benfica ya Ureno kutoka Gremio. (Goal)

Aliyekuwa beki ya kulia wa Chelsea Branislav Ivanovic anasema kuna uwezekano akawasiliana na aliyekuwa kocha wake Carlo Ancelotti akiwa Everton. (Sun)

Southampton imeonesha nia ya kumsajili mlinzi wa Groningen, Deyovaisio Zeefuik, 22, lakini mholanzi huyo anaaminika anapendelea kuhamia Ujerumani. (Southern Daily Echo)

Mshambuliaji wa Queens Park Rangers Eberechi Eze, 22, anamezewa mate na mahasimu wao wa London Crystal Palace na West Ham, huku kilabu hiyo inayoshiriki Ligi ya Mabingwa ikiweka thamani ya mchezaji huyo wa kimataifa wa Under-21 kuwa pauni milioni 20. (Evening Standard)

Aliyekuwa kiungo wa kati wa Manchester United Angel Gomes, 19, amejiunga na klabu ya Ufaransa ya Lille kwa mkataba wa miaka mitano baada ya kuondoka Old Trafford msimu huu. (Metro)

Newcastle inammezea mate mshambuliaji wa Bournemouth raia wa Norway Josh King, 28, na kiungo wa kati wa Welsh David Brooks, 23, baada ya Cherries kushushwa daraja. (Telegraph)

JKT yaonyesha bidhaa zake kwenye maonyesho ya nanenane Simiyu

JESHI la Kujenga Taifa (JKT) lipo katika Maonesho ya Nanenane ambapo linaonesha bidhaa zake mbalimbali.

Akizungumza katika Maonesho ya 27 Nanenane Kitaifa yanayofanyika Nyakabindi mkoani hapa, Mwenyekiti wa Kamati ya Maandalizi ya Nanenane Kitaifa wa jeshi hilo Luteni Kanali Peter Lushika alisema wameshiriki maonesho hayo lengo kubwa likiwa ni kuonesha bidhaa mbalimbali wanazozizalisha kupitia vijana wao.

Alisema jeshi hilo limepeleka bidhaa mbalimbali za kilimo, viwanda na mifugo kwenye maonesho hayo.

” Pamoja na kuwepo kwa bidhaa hizo na kuzingatia maendeleo makubwa ya kilimo na uvuvi jeshi letu tumeleta kampuni ya ulinzi kwa ajili ya kulinda wakulima, wafugaji na wavuvi pale wanapo kuwa na kipato baada ya mauzo” alisema Lushika.

Alisema katika maonesho hayo jeshi hilo limekuja na shamba darasa ambalo lina mazao mbalimbali zaidi ya aina 20 na lengo likiwa ni kuwafundisha wakulima namna bora ya kilimo cha kisasa kwa kutumia zana walizonazo kama matrekta na virutubisho vingi vya kutosha kwa mfano matumizi ya mbolea hasa za mboji.

Alisema jeshi hilo limejikita kwenye mazao ya kimkakati kama zao la pamba ambalo linalimwa zaidi katika mikoa ya Simiyu, Shinyanga na Mara ambalo ni chanzo kikubwa cha malighafi kwenye viwanda vyetu.

Alitaja teknolojia nyingine waliyokuja nayo ni ufugaji wa samaki ambapo wanatumia mbinu mpya ya kutotolesha vifaranga aina ya sato na vifaranga aina ya kambale.

Kwa upande wake Mkurugenzi wa Masoko na Utafiti wa Shirika la Uzalishaji Mali la Jeshi la Kujenga Taifa (SUMAJKT) Meja Peter Sabyiga alisema wanazalisha bidhaa mbalimbali zinazotokana na mazao ya kilimo, mbogamboga na upikaji wa vyakula.

Alisema mambo mapya waliokuja nayo kwenye maonesho hayo kama kauli mbiu inavyo sema ya kwa maendeleo ya kilimo na uvuvi chagua viongozi bora 2020 ukifika kwenye banda la JKT utakuta kiwanda cha kutengeneza samani ambacho kinatumia miti ambayo inazalishwa kutokana na kilimo cha miti, kiwanda cha maji, kiwanda cha kuzalisha viatu na kuwa malighafi yote hayo yanatokana na mazao ya kilimo kama ufugaji wa mifugo kama ng’ombe na mbuzi ambapo ngozi zao hutumika kutengenezea viatu.

Aidha alisema Makamu wa Rais Mama Samia Hassan Suluhu alipotembelea banda lao alihimiza kilimo cha mboga mboga ambacho wamekuwa wakikifanya kwa msaada wa ushauri wa shirika la TAHA ambalo linasimamia kilimo cha mbogamboga na masoko ya ndani na nje ya nchi.

“Tunawaomba wananchi wafike kwenye banda letu waweze kujifunza mbinu za kuzalisha mazao hayo.

Afisa Tawala wa Banda la JKT, Capten Edward Geza alisema majukumu yake ni kuhakikisha kila kitu kina kwenda sawa na kufanya mawasiliano baina yao na ofisi ya mkuu wa mkoa wa Simiyu kuhusu viongozi na wageni wanaofika kwenye maonesho hayo kwani ni lazima wafikie kwenye jengo la watu maalumu (VIP) ambalo linamilikiwa na jeshi hilo.

Wakulima washauriwa kutumia bundi kudhibiti panya mashambani

WAKULIMA wameshauriwa kutumia ndege aina ya bundi ili kukabiliana na wanyama wadogo pamoja na wadudu waharibifu wa mazao shambani.

Akizungumza wakati wa Maonesho ya NaneNane Dkt.GeorgiesMgode, Mtafiti kutoka Kituo cha Kudhibiti Viumbe Hai Waharibifu katika Chuo Kikuu cha Sokoine cha Kilimo (SUA)amesema tofauti na imani iliyojengeka kwa wengi kuhusu ndege aina ya bundi kuwa anatumika katika shughuli za kishirikina bundi akitumiwa vizuri ana weza kuwa mkombozi wa wakulima kwa kusaidia kupunguza panya na wadudu waharibifu wanaoharibu mazao shambani.

“Bundi ana uwezo mkubwa wa kuona wakati wa usiku hivyo huwinda wanyama wadogowadogo kama panya, wadudu na hata ndege”, alisema Dkt. Mgode.

Dkt. Mgode aliongeza kuwa bundi wanapenda kula panya hivyo wanapokuwa mashambani kwa wingi wanapunguza kwa kiasi kikubwa wingi wa panya ambapo kwa siku moja bundi anauwezo wa kula wastani wa panya kumi na mbili (12).

“Baadhi ya aina za bundi huishi kwa makundi na kuwinda kwa makundi kwa pamoja hivyo ndani ya msimu mmoja kundi moja la bundi linaweza kula mamia ya panya wadogo kwa hiyo bundi wanaweza kudhibiti panya kirahisi na kumsaidia mkulima kupunguza matumizi ya kemikali mashambani”, alisema Dkt. Mgode.

Akielezea kuhusu namna ya kuwafanya bundi wavutiwe na kuzaana kwa wingi Dkt. Mgode alisema kuwa bundi wanahitaji kutengenezewa mazingira mazuri kama vile kujengewa viota kwa ajili ya kuishi na nguzo kwa ajili ya kusimama nyakati za usiku wanapokuwa wanawinda.

“Viota vinaweza kutengenezwa mithili ya masanduku na kuning’inizwa kwenye miti au nguzo lakini mahali ambapo pana miti ya kutosha hapana haja ya kutengeneza viota”, alisema Dkt. Mgode.

Bundi ni aina ya ndege ambaye hula nyama na hufanya mawindo wakati wa usiku na kupumzika wakati wa mchana. Kuna takribani aina 200 za Bundi ambapo wengi wao hupenda kuishi peke yao na kutafuta chakula ambapo huwinda wanyama wadogowadogo kama panya, wadudu na hata ndege.

Mkutano mkuu wa ACT Wazalendo kufanyika leo

Sanchez amalizana na Manchester United

Manchester United hatimaye imemalizana na Alexis Sanchez baada ya klabu ya Inter Milan kukubali kumsajili nyota huyo raia wa Chile moja kwa moja, kwa mujibu wa ripoti kutoka nchini Italia.

Kwa mujibu wa gazeti la Corriere della Sera la Italia, limeripoti kuwa Mkurugenzi wa michezo wa Inter Milan, Beppe Marotta amekubaliana dili hilo na United, ambalo litashuhudiwa miamba hiyo ya soka kutoka Serie A ikitoa kitita cha paundi milioni 13.5 kwa ajili ya Sanchez.

Inadaiwa sehemu ya makubaliano hayo ni kuwa nyota huyo atatangazwa rasmi baada ya mchezo wao dhidi ya Getafe wa michuano ya Europa League siku ya Jumatano.

Inter inamsajili Sanchez kwa dau la paundi milioni 13.5 kwa mkataba wa miaka mitatu ambapo atasalia hapo hadi mwezi Juni mwaka 2023.

Winga huyo mwenye umri wa miaka 31 alipaswa kurejea United, Agosti 7 ili kwenda kumalizia miaka yake miwili lakini sasa atasalia hapo.

Aliibukia ndani ya united msimu wa 2018 akitokea Klabu ya Arsenal alipelekwa Inter Milan kwa mkopo msimu wa 2019.

Wahitimu UDSM waaswa kutokusubiri kuajiriwa

Wahitimu wa Chuo Kikuu cha Dar es salaam wameaswa kutokusubiri kuajiriwa naa Serikali badala yake watumie ufanisi walioupata kujitafutia fursa.

Hayo yamesemwa leo Agosti 4, 2020, na Makamu Mkuu wa Chuo hicho Prof.William Anangisye wakati akihutubia katika hafla ya Mahafali ya 50 ya chuo hicho.

"Msisubiri kuajiriwa na Serikali bali kuweni wepesi kuangalia ni wapi ujuzi wenu unaweza kutumika kwa ufanisi zaidi, hata kama itabidi ufanye kazi za kujitolea" amesema Profesa Anangisye.

Aidha Profesa Anangisye amewataka wahitimu kuwa watu wakuthubutu na wa kutafuta fursa na si kusubiria fursa ziwafuate kitu ambacho ni ngumu kutokea katika kipindi hiki huku akiwasisitizia kutokukata tamaa na kuwa na ari ya kujaribu hadi wafanikiwe.

Kwa duru ya kwanza ya chuo hicho wahitimu ni 581 huku miongoni mwao 47 wamefuzu shahahada ya uzamivu, 465 shahada za umahiri, 18 stashahada ya uzamili na 51 shahada za awali.

Idadi ya vifo, majeruhi wa miripuko ya Beirut yapanda

Waokoaji nchini Lebanon wameendelea kufukuwa vifusi kujaribu kuwatafuta manusura wa miripuko miwili mikubwa kwenye ghala la kemikali iliyoutikisa mji mkuu Beirut, ikiwauwa watu 78 na kuwajeruhi wengine wapatao 4,000.

Maafisa wa serikali walisema kuwa huenda idadi ya vifo na majeruhi ingeliongezeka wakati jitihada za uokozi zikiendelea.

Miripuko hiyo miwili kwa pamoja jioni ya Jumanne (Agosti 4) ilitokea kwenye ghala linalohifadhi vitu vinavyoripuka katika bandari ya Beirut inatajwa kuwa mikubwa kabisa kuwahi kutokea kwa miaka kadhaa.

Rais Michel Aoun alisema kwamba tani 2,750 za kemikali ya ammonium nitrate, inayotumika kwa ajili ya mbolea na mabomu, zilikuwa zimehifadhiwa kwa miaka sita kwenye bandari hiyo bila ya kuwekewa taratibu za kiusalama, jambo aliloliita kwamba "halikubaliki."

Rais huyo aliitisha mkutano wa dharura wa baraza la mawaziri siku ya Jumatano (Agosti 5). Waziri Mkuu Hassan Diab aliahidi kwamba kutakuwa na uwajibikaji kutokana na miripuko hiyo na kwamba waliohusika "watachukuliwa hatua kali."

Maafisa wa serikali hawakusema kipi hasa kilisababisha moto uliochochea miripuko hiyo, lakini chanzo kimoja cha usalama na vyombo vya habari vya Beirut vilisema cheche za moto zilitokana na wafanyakazi wa kuchomelea vyuma waliokuwa wakiziba tundu kwenye ghala hilo.

"Tunashuhudia janga kubwa sana," mkuu wa Shirika la Msalaba Mwekundu nchini Lebanon, George Kettani, alikiambia kituo cha utangazaji cha Mayadeen. "Kuna maiti na majeruhi kila mahala."

Hata baada ya kupita masaa kadhaa tangu mripuko huo, ambao ulitokea saa 12:00 jioni, moto ulikuwa bado unawaka kwenye eneo hilo, ukiunda wingu la manjano kwenye anga, huku sauti za helikopta na magari ya uokozi zikisikika kwenye mji huo mkuu.

Licha ya ripoti za awali kutoka kwa viongozi wa Lebanon kuhusisha miripuko hiyo na ghala la kemikali, Rais Donald Trump wa Marekani aliwaambia waandishi wa habari kwamba majenerali wa kijeshi wa nchi yake walimuambia kuwa "walikuwa wanahisi mripuko huo yalikuwa mashambulizi ya bomu."

"Nilikutana na baadhi ya majenerali wetu wakubwa na wanaonekana kuhisi lilikuwa bomu. Mripuko huu haukuwa tukio la aina fulani ya miripuko ya kemikali za kutengeneza. Wanaonekana kudhani kwamba yalikuwa mashambulizi. Kitu kama bomu hivi," alisema kiongozi huyo wa taifa lenye ukaribu mno na Israel, jirani hasimu wa Lebanon.

Wakaazi wengine walifikiri kuwa tetemeko la ardhi lilikuwa limeipiga nchi hiyo. Kwa mujibu wa Kituo cha Sayansi ya Miamba cha Ujerumani, miripuko hiyo ilisababisha tetemeko la ardhi lenye ukubwa wa 3.5 kwa vipimo vya Richter na ulisikika hadi nchini Cyprus, umbali wa kilomita 200 kuvuuka Bahari ya Mediterenia.

MAGAZETI YA LEO 5/8/2020

Mwanamke, jambo hili ni muhimu sana katika mahusiano yako

Kama umeolewa wewe, umechaguliwa wewe ndiyo mpenzi wake hebu acha kushindana na watu wengine, acha kushindana na X wake au wanawake wengine ambao unadhani kuwa wanamtaka mume wako. Nilazima ujue kuwa mume wako alikuwa na watu kabla yako lakini pia kuna watu bado wanamtaka na hawatajali kama ameoa au hajaoa.

Lakini yeye hajawachagua wao kakuchagua wewe, iwe ni kwamba ulimtegeshea mimba, ulienda kwa mganga au alilazimishwa na wazazi wake lakini mwisho wa siku ni kuwa yuko na wewe na hao wengine kuna kitu umewazidi hivyo huna haja ya kushindana nao tena. Umeshashinda kazi unachotakiwa kufanya ni kuulinda ushindi wako na si kushindana na wengine.

Kuhangaika kutukanana nao, kuhangaika kuvaa kama wao, kuhangaika kuwafuatilia maisha yao kunakupa hasara kuu mbili.

Kwanza ni kuwa unakuwa huishi maisha yako, unakuwa huna furaha na kazi yako kubwa ni kujilinganisha, kwamba badala ya kufurahia ndoa wewe kazi ni kuangalia wamevaa nini, wanaishije, wana nini hivyo unakuwa huna amani na huna furaha.

Pili ni kuwa unakuwa kero kwa mume wako unachosha, kwamba kama kila siku unakuwa unamuuliza mbona ulikuwa na fulani, nilikuona unaongea na fulani, fulani hivi fulani vile. Huna furaha una kisirani kila siku, unamfanya mwanaume kujiuliza hivi kweli nilifanya uchaguzi sahihi kumuoa huyu mwanamke. Si bora hata ningemuoa fulani labda ningekuwa na amani.

Unamlazimisha mume wako kuenda kutafuta amani huko kwingine, kama mwanaume kila siku akirudi nyumbani hamuwezi kuongea kitu cha maana zaidi ya kukagua simu yake, kuulizia alikuwa wapi na na nani, kumzungumzia X wake basi atatafuta sehemu ya kupumzisha kichwa. Yaani mtu ofisini akutane na kero za bosi au wateja na akirudi nyumbani anakutana na kero za mke ambaye amemuoa, atachepuka tu hamna namna!

Sisemi uvumilie kama mume wako anachepuka au anafanya ujinga huko nje hapana, lakini kama hajakuonyesha dalili yoyote ya kuchepuka, kama hajaonyesha hata kama anawataka hao watu unaowawaza, hebu acha kisirani eti kisa kaongea nao. Mwanaume awezi kuacha kuongea na mtu fulani eti kisa hujiamini na unadhani atakusaliti nao!

Kwanza kama kweli ni mchepukaji mzuri watu anaochepuka nao hata namba za simu zao huwezi kukuta katika simu yake. Hata siku moja huwezi kukuta anaongea nao hivyo kwanini ujipe presha na vitu ambavyo vipo kichwani kwako tu. Acha kuharibu ndoa yako na kama hujui nini cha kufanya basi jifunze jinsi ya kujipa furaha yako. inawezekana unahisi unasalitiwa kumbe unamlazimisha mume wako kukusaliti.

8/04/2020

Maneno 20 ambayo hutakiwi kumwambia mtoto wako

Mara kadhaa wazazi wamekuwa wakiwaambia watoto wao maneno mbalimbali wakati wakiwa na furaha au hasira. Ipo nguvu kubwa kwenye maneno ya kutamkiwa ambayo wazazi wengi hawaifahamu.

Kwa hakika maneno yanaweza kujenga au kubomoa maisha ya mtoto kwa kiasi kikubwa. Hivyo fahamu maneno 20 ambayo hutakiwi kumwambia mtoto wako.

1. Wewe ni mtoto mbaya
Wazazi wengi wanapokasirishwa na mtoto humwambia wewe ni mtoto mbaya, hili humfanya mtoto ajione hafai.

Hivyo ni vyema kuepuka kumwambia mtoto neno hili badala yake mweleze kosa lake na athari zake ili aliepuke.

2. Kwanini usiwe kama dada au kaka yako?
Kauli hii humfanya mtoto ajione dhaifu kwa sababu unamlinganisha na wengine. Kauli hii pia humjengea chuki na wivu kwa wale unaowataja kwake kuwa ni bora. Hili husababisha watoto kuchukiana kwa kuwa mzazi anapenda baadhi yao au mmoja wao.

3. Huwezi hili
Mwache mtoto ajaribu ashindwe na si wewe kumwambia kuwa hawezi. Wewe kama mzazi unapaswa kuwa hamasa kwa mtoto na si kumkatisha tamaa.

4. Usiongee na mimi
Kama hautaki mtoto wako aongee na wewe, je unataka aongee na nani? Ukiwa umekwazwa na mambo yako, usihamishie matatizo hayo kwa mtoto.

Kumbuka mtoto naye ana haki ya kusikilizwa, msikilize na umjibu kama inavyotakiwa.

5. Wasichana au Wavulana hawafanyi hivyo
Kumwambia mtoto neno hili ni kumwonyesha kuwa kuna jinsia fulani bora au yenye nguvu zaidi. Hivyo ni vyema kutokumwambia mtoto neno hili, mwache akue na atatambua mwenyewe kama kuna jinsia dhaifu au yenye nguvu zaidi.

6. Niache
Wazazi wengi hupenda kuwaambia watoto wao “niache” “nina kazi niache” “usinisumbue”, n.k. Kumbuka kuwa wewe ni kila kitu kwa mtoto wako, je unataka akuache aende kwa nani?

Tenga muda na uwe karibu na mtoto wako ili umuhudumie na kumsaidia kwa njia mbalimbali.

7. Hakuna mtu anamtaka mtoto kama wewe
Kuna wazazi huwajengea watoto roho ya kukataliwa tangu wakiwa wadogo sana. Kumwambia mtoto maneno haya humfanya ajione duni na mwenye kukataliwa; hivyo epuka maneno haya.

8. Umeshakuwa usifanye hivi
Jumkumu lako siyo kumhamisha mtoto hatua moja ya ukuaji kwenda hatua nyingine bali ni kumlea sawa sawa na maadili.

Kama mtoto anamalizia utoto wake mwache amalizie asije akacheza ukubwani. Mwache afurahie na kuutumia utoto wake vyema kwani kuna kipindi atacha utoto yeye mwenyewe.

9. Wewe ni mvivu
Mtoto akishatambua kuwa wewe unamwona ni mvivu, kamwe hawezi kuwa na bidii ya kazi. Mtoto anaposhindwa kufanya kazi vyema, mhamasishe na kumtia moyo badala ya kumwambia wewe ni mvivu.

10. Unaninyima raha wewe mtoto
Mara nyingi watoto wanapowakwaza wazazi, wazazi huwaambia kuwa wanawanyima raha. Je kama unamwambia mtoto kuwa yeye siyo chanzo cha furaha kwako ni nani atakayekupa furaha?

Mtoto akijua kuwa yeye hakupi furaha, wala yeye hatokuona kuwa wewe unampa furaha.

11. Unaishi kwenye nyumba yangu ni lazima ufuate sheria zangu
Hili ni swala ambalo linafanywa na wazazi wengi sana; wao huwafanya watoto kama wapangaji au wageni na si sehemu ya familia.

Kumwambia mtoto kuwa hapa ni kwangu humfanya ahisi kuwa yupo mahali ambapo si kwake na hastahili kuwa hapo. Mjeengee mtoto hisia za umiliki (sense of ownership) huku ukimuelekeza kuwa na maadili mema.

12. Kila kitu changu ni chako
Inawezekana una mali nyingi ambazo kweli kabisa ni za mtoto wako, lakini unapaswa kumjengea mtoto akili ya kutafuta na si kumpumbaza kwa mali ulizo nazo.

Kumwambia mtoto kila kitu changu ni chako, humfanya asifanye bidii au aone ana haki ya kupata na kutumia kila kitu jinsi apendavyo.

13. Nakupenda kuliko watoto wangu wote
Kauli hii humfanya mtoto awe mbaguzi na aone kuwa kuna ubaguzi na upendeleo kwenye familia. Hata kama unampenda mtoto fulani zaidi, basi usimwambie mtoto mwingine.

14. Siwezi kukukatalia kitu
Je akija akitaka roho yako utampa? Kauli hii ni mbaya humfanya mtoto akutawale na aone kuwa unatakiwa kutii, kukubali na kumpa kila anachokitaka.

15. Usiongee na watu usiowajua au fulani
Kama una chuki zako, zimalize wewe mwenyewe na si kuzihamishia kwa mtoto. Mtoto anapokuja duniani hutafuta kujenga mahusiano na watu na si kujenga chuki na matengano.

16. Sitakusamehe
Mzazi anapaswa kuwa mfano mzuri wa kumfundisha mtoto kusamehe. Ikiwa wewe humsamehi anapokukosea, je unafikiri atakuwa na roho ya kusamehe wengine? Mfundishe mtoto kusamehe.

17. Ngoja baba yako aje
Hii ni kauli inayopendwa sana na wazazi wengi hasa wakina mama.

Kauli hii humfanya mtoto amwogope baba na amwone kama adui, pia humfanya mtoto amwone mama kuwa ni dhaifu, ikiwa baba hayupo mtoto atafanya makosa kwani anajua mama hamfanyi kitu.

18. Matusi yote kwa ujumla wake
Mtoto mtukanaji mara nyingi anaishi kwenye familia inayotukana. Utamkuta mama anamwita mtoto mbuzi, ng’ombe, shetani, jambazi, paka, nguruwe, mbwa n.k. je kweli ulizaa vitu hivi na si binadamu?

Unapomtukana mtoto, naye hujifunza kuwatukana watu wengine. Pia humwathiri kisaikolojia na kiroho na kumfanya awe kama kile unachomwita.

19. Nitakumaliza au nitakuua
Baadi ya wazazi huenda mbali zaidi na kuwaambia watoto wao maneno ya kuwatishia kuwadhuru vibaya au kuwaua.

Hili humwathiri mtoto kisaikolojia na kumjengea tabia ya kuwatishia au kuwadhuru watu wengine. Kama mtoto anatishiwa kuuwawa na wewe ni nani atakayemlinda?

20. Acha kulia haraka au usilie
Kulia ni njia moja wapo ya mtoto kueleza hisia zake. Kumzuia mtoto kulia ni sawa na kumkataza kuweka wazi hisia zake. Mwache alie kama hana maradhi, kwani baada ya muda atachoka na kunyamaza mwenyewe.

Neno la mwisho

Kwa hakika kauli au maneno mengi mabaya huwatoka wazazi mara wanapokuwa na hasira au wanapokwazwa na watoto wao. Ni vyema kutawala hisia zako na kuhakikisha unamfahamisha mtoto kosa lake, madhara ya kosa hilo na jinsi ya kuliepuka.

Zitambue hatua 7 za maumivu zisizoepukika kabla ya kufanikiwa

Mafanikio ni safari ndefu. Katika safari ya mafanikio kuna mengi, milima na mabonde yasiyotabirika. Wengi huanza safari ya mafanikio wakiwa na malengo makubwa, lakini wanasahau kuwa kufanikiwa ni kupambana na changamoto bila kukata tamaa huku ukiyatazama malengo na maono yako. Kama unalenga kufanikiwa katika maisha yako ni vyema ukazifahamu hatua hizi saba za maumivu zisizoepukika katika safari hiyo.

1. Utahisi maumivu

Kila mtu aliyefanikiwa amepitia kwenye safari yenye maumivu; ikumbukwe kuwa kupita njia yenye changamoto ndiko hutuelekeza kwenye mafanikio.

Jifunze kutumia changamoto na maumivu kuwa kama hamasa ya kufanya juhudi zaidi kufikia mafanikio. Hakuna haja ya kulalamika na kukata tamaa bali anzia ulipo kwenda mbele ili kukamilisha malengo yako.

2. Kutamani kukata tamaa mapema
Wengi waanzapo safari ya mafanikio huanza kwa kasi kubwa kwani wao hufikiri tu juu ya mafanikio. Lakini katika ukweli halisi ni kuwa, mwanzoni kuna changamoto lukuki ambazo usipotazama malengo yako ni rahisi kukata tamaa.

Kipindi hiki kimekuwa kigumu sana kwa watu wengi kwani hawaoni ile nuru ya awali tena bali wanaona changamoto kila kukikucha. Kumbuka wahenga walisema “mwanzo ni mgumu”; jitahidi usirudi nyuma nawe utaona matokeo yake.

Mambo ya kufanya kama unataka kukata tamaa:

Uliza waliokutangulia walifanyaje kutatua hizo changamoto unazoziona.

Soma vitabu na makala mbalimbali za kukuhamasisha.

Jikumbushe juu ya malengo yako na matokeo utakayoyapata utakapokuwa umevuka kwenye hizo changamoto.

3. Utapoteza mahusiano na watu
Katika safari ya kuelekea kufanikiwa mambo mengi hutokea, kama vile kupoteza fedha, vitu, watu n.k. Kumbuka kuwa siyo watu wote watakaoweza kwenda pamoja na wewe katika safari hii, kwani kuna wengine hawana hamasa uliyo nayo, hawapendi ufanikiwe, wana mambo au shughuli zao n.k.

Hivyo usishangae hata watu wa karibu uliokuwa unawategemea wakakuacha bila msaada wowote au wakabadilika sana. Jipe moyo, fanya bidii tambua mnufaika wa kwanza wa mafanikio yako ni wewe wala sio wao.

4. Utakatishwa tamaa
Katika njia ya mafanikio kuna watu wachache sana wenye mawazo chanya na wanaopenda mafanikio yako. Hivyo basi, utakutana na watu wengi sana watakao kukatisha tamaa na kukutisha ili urudi nyuma.

Utawasikia wakisema hili hautafanikiwa, hili halikufai, fulani alifanya akashindwa, halinipi faida, n.k. Jambo la kufanya hapa ni kulinda fikra na nafsi yako visipokee mawazo na misimamo ya hawa watu; kwani kwa kufanya hivi utaweza kutazama tu lengo lako na kufanya bidii kulifikia.

5. Utachukiwa bila sababu
Kwa hakika binadamu hapendi mafanikio ya mwingine, moyo wake hujaa chuki, maumivu na husuda pale mwingine anapofanikiwa. Wapo watu wanaotamani ubaki kama ulivyo na usiweze kufanya kitu cha kuwazidi wao au walichoshindwa kukifanya.

Nimeshuhudia marafiki zangu kadhaa wakipunguza uhusiano na mimi pale waliponiona nimepata mafanikio kadhaa hasa kuwazidi wao. Hivyo basi, badala ya kupambana na wenye wivu na chuki pambana na malengo yako, kisha mafanikio yako yatawapa somo.

6. Utajilaumu mwenyewe
Kujilaumu hakuepukiki katika safari ya mafanikio hasa pale unapokuwa umepata tatizo au hasara kwa uamuzi ulioufanya hapo awali. Kwa hakika, huwezi kubadili uamuzi au tendo lililopita; badili uelekeo wa maisha yako ya baadaye kuanzia ulipo. Usijilaumu tena kwani utauwa ile hamasa yako ya dani na hutoweza kufikia mafanikio yako.

Kumbuka haya:

Jana haiwezi kubadilishwa tena

Makosa au kushindwa ni somo zuri la kufanya maamuzi mazuri ya baadaye

Kesho inatengenezwa leo na wala si jana au juzi

7. Utaanguka
Kuanguka ni hatua inayowakabili watu wengi sana katika safari yao ya mafanikio. Tatizo ni namna watu wanavyoshughulikia kuanguka kwao, kumbuka “Usiulize umeangukia wapi bali uliza umejikwaa wapi”.

Kwa mfano inawezekana umekopa mkopo na umepata hasara katika biashara na kupoteza fedha nyingi, badala ya kuendelea kulalamika tafuta namna ya kuziba pengo hilo ili uweze kuendelea mbele. Kujifunza kutafuta tatizo na chanzo chake kutakuwezesha kuliepuka wakati mwingine mbeleni.

Neno la mwisho:

Nakukumbusha tena na tena kuwa safari ya mafanikio inahitaji jitihada nyingi na kutokata tamaa. Kumbuka kuwa wanaojaribu mchezo wa riadha na kuacha njiani hawapewi tuzo bali wanapewa wale walioshinda pekee. Jitahidi kufanya bidii bila kuruhusu kukata tamaa au kurudishwa nyuma na mtu au kitu chochote.

Vyakula vinavyosaidia kutibu tatizo la kukosa choo

Kukosa choo ni tatizo kubwa katika jamii zetu japo huwa halionekani kama ni tatizo. Hata hivyo kuna vyakula ambavyo vinapatikana kwa urahisi na vinasaidia kutibu tatizo la kukosa choo kwa njia rahisi kabisa.

Kwa kawaida mtu mwenye afya njema anatakiwa kwenda chooni angalau mara tatu kwa siku,lakini si ajabu kusikia mtu hajaenda chooni siku tatu na tunaona ni kawaida sana kwenda chooni mara moja kwa siku.

Tatizo la kukosa choo (Constipation) linatokana na chakula tunachokula kuchelewa kuunguzwa tumboni hivyo kuchukua muda mrefu katika mfumo wa usagaji.

Tatizo hili linasababishwa na mfumo wa chakula kukosa baadhi ya mahitaji ili kufanya kazi yake ya usagaji. Vitu hivi ni maji na vyakula vya fiba (Vyakula vyeneye nyuzinyuzi) ambavyo ni muhimu sana kuharakisha zoezi la usagaji wa chakula tumboni.

Baadhi ya Vitu vinavyosababisha Tatizo la kukosa Choo:
Kutokunywa Maji ya Kutosha
Kutokula vyakula vyenye fiba kama matunda na mboga za majani
Ulaji wa nyama nyekundu kwa wingi
Unywaji wa maziwa kupita kiasi
Kutofanya kaziza kushughulisha mwili na kukosa mazoezi

Vyakula Vinavyosaidia Kutibu Tatizo La Kukusa Choo

Tende
Tende zikiwa kavu au kama juisi inasaidia kuondoa tatizo la kukosa choo. Tende zina fiba kwa wingi hivyo kusaidia zoezi la usagaji chakula tumboni. Pia Tende zina kemikali ya sorbitol–aina ya sukari ambayo inatajwa kusaidia usagaji chakula.

Maji
Kunywa maji kwa wingi kunasaidia kutibu tatizo la kukosa choo kwa kuwa maji yanachochea usagaji wa chakula na kufanya choo kuwa laini. Fiba zinahitaji maji ili kufanya kazi ya kufagia uchafu tumboni na maji yanapokosekana hunyonya toka katika uchafu tumboni na kufanya choo kuwa kikavu na kusababisha ugumu wa kutoka.

Wataaramu wa afya wanashauri kunywa galsi 6 mpaka 8 za maji kila siku( Lita 1-2 kwa siku)

Kama kunywa maji ni ngumu kwako basi jaribu kuweka vipande vya matunda kama ndimu ,limao,tikiti maji na aina nyingine ya matunda.

Kahawa na Vinywaji vingine vya moto
Kahawa na vinyaji vingine vya moto husaidia kusukumwa kwa chakula tumboni na kupata choo.

Matumizi ya muda mrefu ya kahawa yanaweza pia yakaongezea tatizo. Kama unatumia kahawa kwa wingi unashauriwa kunywa maji mengi pia,vinginevyo itaongezea tatizo la kukosa choo

Ulaji wa Matunda au Saladi
Matunda yanasaidi kutibu tatizo la kukosa choo kwa vile yana fiba kwa wingi. Lakini matunda yanasaidia kuongeza maji maji hasa matunda kama matikiti.

Pia ulaji wa matunda ni muhimu kuzingatia muda wa kula, ni vyema kula matunda saa moja au dakika 30 kabla au baada ya chakula. Kula matunda mara baada ya kula kama wengi wanavyofanya ni makosa na kunakukosesha faida zinazotarajiwa.

Ulaji wa Mboga za Majani
Mboga za majani kama ilivyo matunda ni chanzo kizuri cha faiba ambazo ni muhimu sana katika usagazi na usukumaji wa chakula.

Mchicha, Spinachi,karoti na mboga mboga nyingine ni muhimu kuwepo katika chakula cha kila siku.

Maharage na aina nyingine za kunde kunde pia zina fiba kwa wingi na zinasaidia kupunguza tatizo.

Umuhimu wa kunywa maji ya dafu kiafya

Maji ya madafu ni yamekuwa yakijipatia umaarufu sana katika mikoa ya ukanda ya pwani ya Tanzania.

Lakini licha ya kutumia kinywaji hicho kama kinywaji, pia husaida sana kuondoa kiu, maji ya madafu yana faida lukuki kwa afya ya mwanadamu.

Miongoni mwa faida za maji hayo ni pamoja na kuimarisha misuli na ubongo, huku pia yakitumika kuzuia upungufu wa maji mwilini.

Maji ya madafu yanasaidia kuzuia muonekano wa kizee (anti-aging) hususani pale linapotumika vyema mara kwa mara.

Pia maji ya dafu yanasaidia kuimarisha mfumo wa usagaji chakula tumboni. Maji ya madafu yanasaidia kuimarisha mfumo wa kinga ya mwili.

Maji ya madafu yanasaidia kukukinga dhidi ya magonjwa ya moyo pamoja na presha.

Hali kadhalika maji ya madafu yana utajiri mkubwa wa virutubisho mbalimbali, huku yakiwa na kiasi kidogo cha kalori

Mbali na hayo, maji ya madafu ni msaada mkubwa katika kuimarisha mzunguko wa damu mwilini.

Serikali kutoa ajira mpya za walimu shule za sekondari na msingi

Serikali imesema itatoa ajira mpya 12,000 za walimu wa shule za sekondari na msingi pale taratibu za kuajiri zitakapo kamilika.

Kauli hiyo imebainishwa na Waziri wa Nchi Ofisi ya Rais Tawala za Mikoa na Serikali za Mitaa Mhe. Selemani Jafo wakati alipokuwa akitoa mrejesho kwa wa mafanikio kwa wananchi kwa yaliyotekelezwa na serikali ndani ya miaka mitano katika sekta ya Elimu (ELIMU DAY –TAMISEMI) leo Jijini Dodoma.

Aidha Mhe. Jafo amesema kuwa zaidi ya walimu 18,000 wameajiriwa na kupelekwa Shule za Msingi na Sekondari na ajira mpya 12,000 ziko katika taratibu za mwisho kuweza kukamilika kutokana na maelekezo yake Rais John Magufuli bado taratibu zake zinaendelea.

Mhe.Jafo amesema kuwa changamoto ninyingi na haziwezi kuisha ila Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania Mhe. John Pombe Magufuli amaelekeza kuongeza ajira za walimu hivyo taratibu zikikamilika watanzania wapate kuchangamkia fursa hiyo.

Mhe. Jafo amesema kuwa mafanikio yaliyopatikana kwa miaka mitano katika Sekta ya Elimu ya Msingi na Sekondari ndani ya kipindi cha muda mfupi, kiasi cha Sh.Trilioni 1.09 zimetumika kutoa elimu bila malipo kwa watanzania.

“Zaidi ya Sh.Bilioni 502 zimetolewa kwa ajili ya elimu ya Shule za Msingi na Sh.Bilioni 593.9 zimetumika katika shule za sekondari, jambo ambalo limesaidia watoto wa watanzania wenye kipato cha chini kupata elimu”ameeleza Mhe. Jafo.

Pia Mhe. Jafo serikali imetoa Sh.Bilioni 501 kwa ajili ya kuboresha miundombinu mbalimbali na hadi kufikia mwezi Juni 2020 ujenzi wa shule mpya za Msingi 905 zilikuwa zimekamilika na kufanya idadi ya shule za Msingi kutoka 16,899 hadi 17,804 .

Kwa kuongezea Mhe. Jafo amesema kuwa vyumba vya madarasa 17,215 vimejengwa na kuongezeka kutoka vyumba 108,504 mwaka 2016 hadi 125,719 mwaka 2020, sawa na ongezeko la asilimia 13.7 ambapo ujenzi wa vyumba 3,049 unaendelea na ukikamilika idadi ya vyumba vya madarasa kwa shule za Msingi itafikia 128,768.

Katika hatua nyingine Mhe. Jafo amesema kuwa serikali imejenga shule mpya za Sekondari 228 na hivyo kutoka shule 4,708 mwaka 2016 hadi 5,330 mwaka 2020.

Naye Katibu Mkuu, Ofisi ya Rais, Tamisemi, Mhandisi Joseph Nyamhanga, amesema uwekezaji na maboresho yaliyofanyika katika sekta ya elimu kwa shule za msingi na sekondari umesaidia kuongeza kiwango cha ufaulu katika mtihani wa kumaliza elimu ya msingi kwa asilimia 81.50 mwaka 2019.

Huku Naibu Katibu Mkuu, TAMISEMI anayeshughulikia Elimu, Gerald Mweli, amesema Mpango wa Elimu bila malipo ulianzishwa baada ya kufanyika utafiti na kugundua idadi kubwa ya watoto wakitanzania walikuwa hawaendi shule kutokana na wazazi na walezi kukosa ada.

Kwa upande wake Naibu Katibu Mkuu, TAMISEMI anayeshughulikia Afya, Dkt. Dorothy Gwajima ametoa wito kwa wanafunzi wote kuhakikisha wanatunza miundombinu ya shule ili serikali ipate nguvu zaidi kwa kuendelea kuboresha katika mambo mengine ili kuimarisha uchumi wa kati.